Mạng xã hội đang ngày càng “phủ sóng” mọi khía cạnh đời sống hiện đại, đặc biệt đối với giới trẻ – những người sinh ra và lớn lên trong thời đại công nghệ số. Facebook, TikTok, Instagram,… không chỉ là công cụ kết nối, mà còn trở thành “sân chơi” định hình hành vi, cảm xúc và nhận thức. Tuy nhiên, bên cạnh những giá trị tích cực, việc sử dụng mạng xã hội thiếu kiểm soát cũng khiến giới trẻ đối mặt với nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Bài viết sau sẽ bàn luận sâu sắc về mối quan hệ giữa giới trẻ và mạng xã hội trong xã hội hiện đại.
Mẫu bài văn nghị luận về việc sử dụng mạng xã hội của giới trẻ hiện nay – Mẫu số 1
Trong thời đại công nghệ số phát triển như vũ bão, mạng xã hội đã và đang trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của con người, đặc biệt là giới trẻ. Facebook, Instagram, TikTok, Zalo,… không chỉ là công cụ kết nối mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cách sống, cách nghĩ và hành xử của thanh thiếu niên hiện nay. Việc sử dụng mạng xã hội của giới trẻ là một hiện tượng xã hội nổi bật, mang đến cả cơ hội lẫn thách thức.
Trước hết, không thể phủ nhận những lợi ích tích cực mà mạng xã hội mang lại. Đó là công cụ kết nối nhanh chóng, giúp giới trẻ mở rộng mối quan hệ, giao lưu văn hóa và tiếp cận tri thức. Nhiều bạn trẻ đã tận dụng mạng xã hội để học hỏi, chia sẻ thông tin hữu ích, truyền cảm hứng và thậm chí khởi nghiệp thành công. Chẳng hạn, nhiều học sinh – sinh viên lập các kênh YouTube dạy học, chia sẻ kỹ năng sống, hoặc trở thành content creator với nội dung tích cực, mang giá trị cho cộng đồng.
Tuy nhiên, song hành với mặt tích cực là những hệ lụy tiêu cực không thể xem nhẹ. Một bộ phận giới trẻ sử dụng mạng xã hội một cách lệ thuộc, sa đà vào “sống ảo”, quên đi cuộc sống thực tại. Thống kê của Bộ Thông tin & Truyền thông năm 2023 cho thấy, trung bình thanh thiếu niên Việt Nam dành hơn 4–6 giờ/ngày cho mạng xã hội. Việc lạm dụng này gây ra nhiều hậu quả: giảm sút học tập, xa rời gia đình, thiếu kỹ năng giao tiếp thực tế, và thậm chí ảnh hưởng tâm lý – như trầm cảm, lo âu khi bị so sánh, bắt nạt qua mạng. Một ví dụ đau lòng là vụ việc nữ sinh ở TP.HCM bị bạn bè quay clip, tung lên mạng xã hội dẫn đến sang chấn tâm lý nghiêm trọng.
Nguyên nhân sâu xa đến từ tâm lý muốn được công nhận, tò mò và thiếu định hướng đúng đắn. Bên cạnh đó, sự buông lỏng quản lý của gia đình và nhà trường cũng góp phần khiến giới trẻ dễ rơi vào “vòng xoáy” của thế giới ảo.
Vì vậy, để sử dụng mạng xã hội một cách hiệu quả, giới trẻ cần xây dựng nhận thức đúng đắn, biết chọn lọc thông tin, cân bằng giữa đời sống ảo và thực. Gia đình, nhà trường và xã hội cần đồng hành, giáo dục kỹ năng số và định hướng giá trị sống lành mạnh cho thanh thiếu niên.
Tóm lại, mạng xã hội là con dao hai lưỡi. Việc sử dụng như thế nào là quyền của mỗi người, nhưng dùng ra sao để không bị “cuốn trôi” lại là bài toán mà giới trẻ cần tự giải bằng bản lĩnh, tri thức và trái tim tỉnh táo.
Xem thêm: Nghị luận xã hội về nạn bạo lực học đường
Mẫu bài văn nghị luận xã hội về mạng xã hội và giới trẻ số 2
Thế kỷ 21 là thời đại của Internet và công nghệ số, nơi mạng xã hội trở thành “người bạn đồng hành” không thể thiếu của giới trẻ. Facebook, Instagram, TikTok,… không đơn thuần là công cụ giao tiếp mà còn là tấm gương soi rõ cách sống, cách nghĩ và bản lĩnh của từng cá nhân. Câu hỏi đặt ra: giới trẻ ngày nay đang sử dụng mạng xã hội để khẳng định giá trị bản thân, hay đang bị chính nó dẫn dắt?
Mạng xã hội, khi được sử dụng thông minh, chính là chìa khóa mở ra cơ hội. Những buổi học online chia sẻ kỹ năng, những chiến dịch truyền thông tích cực, hoặc các trào lưu lan tỏa tinh thần lạc quan giữa mùa dịch COVID-19 là minh chứng rõ nét cho tiềm năng kết nối và ảnh hưởng tích cực của mạng xã hội. Còn nhớ bạn Nguyễn Thị Lệ Thu – sinh viên trường ĐH KHXH&NV TP.HCM, từng viral trên TikTok khi chia sẻ hành trình học tiếng Nhật bằng phương pháp siêu dễ nhớ. Nhờ đó, cô không chỉ truyền cảm hứng mà còn tự xây dựng sự nghiệp riêng từ chính thế mạnh cá nhân.
Thế nhưng, không ít bạn trẻ lại rơi vào mặt tối của mạng xã hội: chạy theo lượt like, ảo tưởng bản thân qua filter và view ảo, sống trong sự so sánh với hình ảnh được “tô vẽ” kỹ lưỡng của người khác. Không hiếm trường hợp học sinh bỏ học, trốn nhà, thậm chí phạm pháp chỉ vì những lời khiêu khích hay các “trend” phản cảm trên mạng.
Nguyên nhân đến từ sự thiếu định hướng và bản lĩnh. Khi mạng xã hội là sân chơi mở, ai cũng có quyền “tỏa sáng”, nhưng nếu thiếu nền tảng văn hóa, giới trẻ dễ trở thành “bản sao lỗi” của xã hội số.
Do đó, điều quan trọng là mỗi người trẻ cần học cách làm chủ công nghệ, chứ không bị nó điều khiển. Hãy biến mạng xã hội thành nơi trau dồi kỹ năng, phát triển bản thân và truyền cảm hứng tích cực. Đồng thời, phụ huynh và nhà trường cũng cần đồng hành để giáo dục kỹ năng sống số cho thế hệ trẻ – không áp đặt, nhưng phải sát sao và định hướng đúng.
Mạng xã hội không xấu – điều quyết định chính là cách người trẻ nhìn vào nó. Là chiếc gương làm rạng ngời cá tính, hay là mặt nước khiến người ta trượt ngã – tất cả nằm trong tay bạn.
Mẫu bài văn nghị luận xã hội về mạng xã hội và giới trẻ số 3
Trong nhịp sống hiện đại, mạng xã hội đã trở thành “ngôi nhà thứ hai” của rất nhiều người trẻ. Ở đó, họ tìm kiếm sự đồng cảm, thể hiện bản thân, học hỏi điều mới. Thế nhưng, càng lún sâu vào thế giới ảo, giới trẻ càng đối diện với một nghịch lý: càng kết nối thì lại càng cô đơn. Phải chăng mạng xã hội đang khiến người trẻ dần lạc lối giữa ranh giới ảo và thực?
Về mặt tích cực, mạng xã hội là cánh cửa mở ra thế giới, nơi mọi thông tin, xu hướng, tri thức được cập nhật từng giây. Chưa bao giờ một học sinh lớp 10 ở nông thôn có thể tiếp cận giáo sư Đại học Harvard chỉ qua vài cú click. Mạng xã hội là nơi tài năng trẻ như ca sĩ Hoàng Duyên hay streamer Độ Mixi được phát hiện, chắp cánh bởi chính cộng đồng người dùng.
Tuy nhiên, chính sự tự do ấy lại là con dao hai lưỡi. Không ít bạn trẻ nghiện mạng xã hội đến mức mất kiểm soát: quên ăn, quên ngủ để theo dõi drama, lao vào những cuộc “đấu đá” vô nghĩa trong phần bình luận. Theo nghiên cứu của UNICEF (2022), hơn 45% thanh thiếu niên cảm thấy mệt mỏi, áp lực vì “so sánh bản thân với người khác trên mạng”. Đó là con số đáng báo động.
Một bạn trẻ học giỏi, tài năng, có thể trở nên tự ti chỉ vì thấy bạn bè khoe cuộc sống lung linh hơn mình. Một bài đăng thất bại, vài lời chê bai từ người lạ có thể khiến họ suy sụp. Mạng xã hội tưởng là kết nối, nhưng đang vô tình tạo ra khoảng cách vô hình.
Giải pháp không nằm ở việc cấm đoán, mà ở việc giáo dục khả năng tự nhận thức và chọn lọc thông tin. Giới trẻ cần học cách sử dụng mạng xã hội như một công cụ hỗ trợ – để học tập, giao lưu, chia sẻ tích cực – thay vì sống vì like hay chạy theo sự công nhận từ người khác.
Giới trẻ hôm nay đang sống giữa thời đại số. Đừng để mình lạc lối trong đó. Hãy chọn làm chủ thế giới ảo để không đánh mất chính mình ngoài đời thật.
