“Soạn văn bài Cô bé bán diêm” của nhà văn Andersen là một trong những câu chuyện xúc động nhất về số phận những con người bất hạnh. Qua hình ảnh cô bé nhỏ bé giữa mùa đông khắc nghiệt, tác phẩm không chỉ tái hiện nỗi thống khổ của những kiếp người nghèo đói mà còn gửi gắm thông điệp nhân đạo sâu sắc. Bài soạn dưới đây vanmauhay.net sẽ giúp các bạn khám phá những tầng ý nghĩa đẹp đẽ ẩn sau câu chuyện giản dị nhưng đầy ám ảnh này.
Hướng dẫn soạn bài Cô bé bán diêm
1 (trang 60 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
“Chú bé mang pyjama sọc” là tiểu thuyết nổi tiếng của nhà văn Ireland John Boyne, được kể dưới góc nhìn ngây thơ của Bruno, một cậu bé 9 tuổi. Khi buộc phải chuyển nhà đến một vùng đất xa lạ, Bruno chìm trong nỗi buồn và cô đơn. Tuy nhiên, tại nơi ấy, cậu đã tình cờ kết bạn với Shmuel – một cậu bé người Do Thái bị giam giữ trong trại tập trung, ngăn cách bởi hàng rào thép. Gia đình Bruno phải chuyển đến đây vì cha cậu đảm nhận nhiệm vụ phục vụ cho kế hoạch đàn áp người Do Thái của Adolf Hitler, trong bối cảnh tăm tối của Chiến tranh thế giới thứ hai. Tình bạn thuần khiết giữa Bruno và Shmuel đã mở ra một hành trình vừa cảm động, vừa bi thương.
2 (trang 60 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Mặc cho sự khác biệt về tầng lớp xã hội và dãy hàng rào chia đôi hai thế giới, tình bạn chân thành giữa Bruno và Shmuel đã chứng minh một cách sâu sắc rằng, con người vốn dĩ sinh ra đều bình đẳng, không có gì có thể ngăn cản được sự đồng cảm giữa những trái tim.
Đọc văn bản
Xem (trang 61 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
– Giày vải rộng mẹ để lại bị làm mất: một bị xe nghiến, một bị thắng bé lượm được.
– Chiếc tạp dề cũ kĩ;
Dự đoán (trang 61 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Cô bé sẽ ngất lịm trong cái rét và thờ ơ của mọi người.
Xem (trang 62 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Gia sản tiêu tán, chui rúc trong một xó tối tăm.
Xem (trang 62 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Đây là những hình ảnh trong mơ:
– Lần 1: Lò sưởi bằng sắt.
– Lần 2: Bàn ăn.
– Lần 3: Cây thông Nô-en.
– Lần 4: Bà đang mỉm cưởi.
– Lần 5: Hai bà cháu vụt bay lên cao.
Xem (trang 63 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Trình tự hợp lí: Lò sưởi bằng sắt → Bàn ăn → Cây thông Nô-en → Bà đang mỉm cưởi.
Đối chiếu (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Câu chuyện xảy ra như đúng dự đoán của em.
Xem (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
– Em bé không được quây quần bên gia đình đón giao thừa.
– Em bé không được sắm quần áo mới.
Sau khi đọc
Trả lời câu hỏi:
Câu 1 trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Người kể chuyện ngôi thứ ba.
Câu 2 trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
– Đó là một đêm giao thừa gió rét dữ dội;
– Cô bé không dám về nhà vì sợ cha đánh khi chưa bán được que diêm nào.
Câu 3 trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
– Ngoại hình của cô bé bán diêm: đầu trần, chân đất, tạp dề cũ kĩ.
– Đó là một cuộc sống nghèo khổ, đói rét, thiếu tình thương.
Câu 4 trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
– Lần 1: Lò sưởi bằng sắt → Sưởi ẩm
– Lần 2: Bàn ăn → Ăn no
– Lần 3: Cây thông Nô-en → Tổ ấm
– Lần 4: Bà đang mỉm cưởi → Tình yêu thương
Câu 5 trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Người kể chuyện bộc lộ nỗi xót xa, thương cảm và yêu thương, trân trọng dành cho cô bé. Nó được thể hiện qua cách miêu tả ngoại hình khổ sở, hoàn cảnh đáng thương của cô bé,…
Câu 6 trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Người đi đường thờ ơ, vô cảm hoặc họ đang muốn nhanh chóng trở về gia đình của mình…
Câu 7* trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
– Sự tương phản giữa cảnh đoàn tụ của các gia đinh đêm giao thừa với tình cảnh đói rét, đơn độc ngoài đường phố của cô bé bán diêm: nhấn mạnh tình cảnh đáng thương, tội nghiệp.
– Sự tương phản quá khứ hiện tại: cuộc sống bất hạnh của cô bé.
– Sự tương phản ảo ảnh với thực tại nghiệt ngã: xót xa, thương cảm dành cho em bé chịu cảnh đói rét.
Câu 8 trang 66 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Câu chuyện này không giống những truyện cổ tích thông thường vì đã để cô bé bán diêm ra đi trên đường phố lạnh giá. Tuy nhiên, cách kết thúc lại mang tính giải thoát, khi cô bé được bay lên thiên đường cùng bà như một thiên thần.
Viết kết nối với đọc
Đề bài (trang 66 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Kính gửi cụ An-đéc-xen, cháu vô cùng yêu thích những câu chuyện do cụ viết. Câu chuyện về cô bé bán diêm khiến cháu rất xúc động. Một đứa trẻ nhỏ như vậy mà đã phải gánh vác công việc nuôi sống gia đình, thật quá đỗi tội nghiệp. Cũng giống như cụ, cháu cảm thấy đau lòng khi cô bé lịm đi giữa đêm đông giá lạnh. Cháu mong rằng sẽ có cách nào đó để giúp đỡ những em nhỏ có hoàn cảnh đáng thương như thế.
